Tijdens een halfjaarlijkse onderhoudsbeurt bij één van onze klanten kregen we onlangs een toestel in handen waarmee regelmatig besloten ruimtes werden vrijgegeven. Het gasdetectie toestel was uitgerust met een O2-, CO- en Katalytische LEL-sensor. Uit de dataloggegevens haalden we volgende informatie.
De zuurstofsensor had een waarde gegeven van 20 vol % en de Katalytische LEL-sensor 0% LEL. De CO-sensor toonde een waarde van 60 ppm. Het laag alarm was ingesteld op 75 ppm. Het toestel was NIET in alarm gegaan.
Toen we de persoon, die de meting had gedaan, vroegen of er ‘een probleem’ was, was er volgens hem niets aan de hand. De ruimte was vrijgegeven. Geen alarm was, volgens hem, geen probleem. Maar is dat ook zo…??!!
Ook hier gebruik je best de SAFE®-methode om een foute interpretatie te vermijden!
SEARCH for the situation
In een normale atmosfeer moet de O2-sensor een waarde geven van 20,9 vol %. De zuurstofsensor is (meestal) ingesteld op volgende alarmen: laag op 19,5 vol % en hoog op 23 vol %. De LEL-sensor wordt ingesteld op een laag alarm van 10% LEL.
De Katalytische LEL-sensor mag gebruikt worden als de zuurstofsensor boven de 14 vol % O2 detecteert.
Koolmonoxide is reukloos, brandbaar en toxisch. Omdat de Belgische grenswaarde van CO onlangs gezakt is van 25 naar 20 ppm is, kan het laag alarm beter op 20 ppm worden ingesteld. Het toestel van de klant gaat te laat in alarm, pas vanaf 75 ppm.
Op zijn locatie kan ook waterstof vrijkomen. Waterstof is een explosief gas. Er is geen grenswaarde van H2 bepaald. In een ander proces komt ethyleen vrij. Ethyleen is een brandbaar en toxisch gas. De grenswaarde van ethyleen is 200 ppm.
ANALYSE the possibilities
Omdat waterstof en ethyleen brandbare gassen zijn, is een Katalytische LEL-sensor aangewezen.
Je moet opzoeken of de CO-sensor kruisgevoelig is voor andere gassen. Meer weten over kruisgevoeligheden? Klik hier!
Uit de tabel van de fabrikant blijkt dat de CO-sensor kruisgevoelig is voor zowel waterstof als ethyleen. De uitlezing van 60 ppm op de CO-sensor hoeft niet persé koolmonoxide te zijn.
Kruisgevoeligheden zijn indicatieve waarden. Als de tabel zegt dat ik bij 100 ppm waterstof een uitlezing van 40 ppm kan krijgen, kan er een afwijking op zitten. Deze waarden zijn bepaald op nieuwe sensoren en kunnen gemakkelijk 30% afwijken. Bij aanwezigheid van 100 ppm ethyleen kan dat overeenkomen met een uitlezing van ongeveer 16 ppm op de CO-sensor. De CO-sensor is gevoeliger voor waterstof dan voor ethyleen.
|
Gas |
Concentration |
Response without Filter |
|
H2 (Hydrogen) |
100 ppm |
40 ppm |
|
Ethylene |
100 ppm |
16 ppm |
Uit Technical Note 114 – RAE – Kruisgevoeligheden CO-sensor
FIND the most perfect solution
Een toestel met een O2-, LEL- en CO-sensor is een goede oplossing maar een PID-sensor of meetbuisjes kunnen meer vertellen over de mogelijke aanwezigheid van ethyleen. Ethyleen is brandbaar maar ook toxisch. Wil je de toxiciteit van ethyleen monitoren dan is de LEL-sensor niet ideaal. Een LEL sensor heeft een standaard meetbereik van 0 tot 100% LEL met een resolutie van 1% LEL. De LEL (=100% LEL) van ethyleen is 2,7 vol% (= 27.000ppm). 1% LEL is dus 270 ppm. Hij reageert dus te laat! De grenswaarde van ethyleen is namelijk 200 ppm.
De ionisatiepotentiaal (IE) van ethyleen is 10,51eV. Je hebt een 10,6eV lamp nodig voor detectie van ethyleen. Ik zoek de indicatieve correctiefactor op van de desbetreffende fabrikant en ik vind een correctiefactor van 9. De PID sensor is relatief ongevoelig voor ethyleen. Hoe hoger de correctiefactor, hoe ongevoeliger de PID-sensor voor het gas. Meer weten over de werking van een PID-sensor? Klik hier.
|
Compound Name |
Synonym |
CAS No. |
Formula |
9,8 |
C |
10,6 |
C |
11,7 |
C |
IE(eV) |
|
Ethene |
Ethylene |
74-85-1 |
C2H4 |
9 |
+ |
4,5 |
+ |
10,51 |
Uit Technical Note 106 – RAE – Ethyleen
EVALUATE the results
Als de PID-sensor een uitlezing geeft van 0 ppm weet je dat er geen ethyleen aanwezig is. Geeft hij wel een uitlezing dan kan je de indicatieve correctiefactor gebruiken om de uitlezing te vermenigvuldigen en de (indicatieve) werkelijke waarde te berekenen.
Let wel: correctiefactoren zijn een richtwaarde! Wil je de exacte correctiefactor weten, dan kan je dit specifiek voor jouw gasdetectietoestel en PID-sensor laten bepalen.
|
Uitlezing x Correctiefactor (ethyleen) = Werkelijke Waarde Uitlezing x 9 = Werkelijke Waarde |
Als aanvulling of alternatief kan je een meting doen met een indicatief meetbuisje. Is er een kleurverandering dan is er ethyleen aanwezig.
BE SAFE®!
